De stormachtige ontwikkeling van de mijnbouw in Limburg had grote invloed op economisch, sociaal en cultureel gebied. Binnen een decennium maakte de ‘Mijnstreek’ de overstap van een traditioneel agrarische naar een industriële samenleving. Om de vele nieuwkomers te huisvesten werden speciale wijken gebouwd: de koloniën. Deze lagen geïsoleerd van de oude dorpskernen waar de autochtone bevolking leefde. Vooral rond Heerlen waren sommige van die (multinationale en multiculturele) wijken haarden van onrust. Overmatig drankgebruik leidde geregeld tot vechtpartijen. Volgens de kerk was het met de huwelijksmoraal slecht gesteld en was er vrees voor ‘afwijkende politieke opvattingen.’

Op verzoek van de Heerlense aalmoezenier van sociale werken dr. Henri Poels vestigden de franciscanen zich in Heerlen om de lokale geestelijkheid te assisteren. De franciscanen bouwden een klooster met kerk naar ontwerp van de architect Jos Seelen aan de Sittarderweg te Heerlen.

Het franciscaner klooster

Een deel van de Engelse tuin tussen kerk (inmiddels afgebroken) en patronaat (tegenwoordig het Cultuurhuis Heerlen) werd afgesloten en in de muur werd een poort gemaakt. Zo ontstond het Hofke van Sint Antonius of Sint-Antoniushofke

Nadat zo’n 600 gulden was ingezameld met collectes en de verkoop van prentjes, werd hier later een kapel aan toegevoegd. Kerkmeester, mijnwerker en metselaar Jean Peeters bouwde met hulp van andere vrijwilligers de kapel. Hij wilde hiervoor niet betaald worden: “Als hij werkt, krijgt hij een pint bier, dat is zijn heele beloning, die echter door hem nogal op prijs wordt gesteld”. De directie van de Oranje-Nassaumijnen schonk het benodigde bouwmateriaal. Op 17 juli 1938 werd de eerste steen gelegd en in december 1938 was de kapel gereed. In april 1939 werd het kapelletje met een processie geopend door bisschop Lemmens, het Antoniusbeeld werd geplaatst en de bidweg met Antoniusstaties werd ingezegend. 

De kapel van Jean Peeters

De kapel is een rechthoekig gebouwtje opgetrokken uit Kunraderblok en baksteen. Van de buitenkant is het vanaf circa één meter gepleisterd. Een grote spitsboog geeft toegang tot de kapel. Vroeger was de kapel open, maar vanwege vandalisme is later een dubbele deur geplaatst en vanaf het moment dat de kapel niet meer gebruikt werd is deze dichtgetimmerd. In de kapel stond vroeger een fraai eikenhouten Antoniusbeeld van Charles Vos. Dit is verplaatst naar de Heilige Geestkerk van Meezenbroek. 

Twee van de statiehuisjes

Interessant zijn ook de dertien genummerde statiehuisjes die langs een pad in de tuin lagen. Vroeger werd hier door middel van terracotta reliëfs het leven van de St. Antonius verteld. De terracotta reliëfs zijn destijds weg gehaald en opgeborgen, maar zijn onlangs teruggevonden. Statie negen fungeerde tevens als oorlogsmonument. Hier was een plaquette aangebracht met de namen van de Limburgse priesters die tijdens de Tweede Wereldoorlog in gevangenissen en concentratiekampen zijn omgekomen. 

Tijdens de Negen Dinsdagen in april en mei en op de feestdag van Antonius van Padua op 13 juni trok de kapel altijd veel bezoekers. Het Hofke was bekend in heel katholiek Nederland als bedevaartsoord, wat onder meer blijkt uit de vondst van gebedsintenties uit de jaren 1940-1943:

En na de heilige Mis trekken de gelovigen gezamenlijk, onder de ruisende bomen en bij het gekwinkeleer van de vogels door de lommerrijke paden van het Hofke en houden bij elk tafereel even stil voor een kort gebed.

In 1983 werden klooster, kerk en Antoniushofke overgedragen aan het bisdom Roermond. Het klooster werd verbouwd tot appartementswoningen en de kerk werd in december 1996 aan de eredienst onttrokken en is inmiddels gesloopt. Op de plek van de kerk is een appartementencomplex gebouwd.  

Anno 2019 is er een burgerinitiatief ontstaan in de wijk GMS (Grasbroek, Musschemig, Schandelen) van mensen die het Hofke zoveel als mogelijk in oude luister willen herstellen en willen transformeren in een openbare ontmoetingsruimte voor bewoners en bezoekers. Ook de parochie wil het Hofke van St. Antonius graag behouden en samen met de bewoners bekijken of en hoe de staties met het leven van St. Antonius kunnen worden teruggebracht in de tuin. Ook wil zij meewerken aan het herstel en opnieuw openstellen van de kapel in de tuin.